Bagan - Myanmar: Thánh địa của mặt trời và những ngôi đền Phật giáo

Thành Trung

Mặt trời ở Bagan có vẻ đẹp huyền thoại khi trỗi dậy trên đỉnh những toà tháp cổ kính và màn sương trắng xoá. Nơi đây được mệnh danh là thánh địa Phật giáo bởi có khoảng hơn 10.000 ngôi chùa tháp từ 800 - 1.000 năm tuổi.  

Bagan có tên cũ là Pagan, từng là kinh đô của vương quốc Pagan tồn tại từ thế kỷ 9 đến thế kỷ 13 ở miền trung Myanmar ngày nay. Thành phố Bagan hiện nay nằm ở trung tâm Myanmar, cách vùng Mandalay 145 km về phía Tây Nam. Do những biến thiên của lịch sử, hiện tại nơi đây chỉ còn gần 2.000 ngôi đền được bảo tồn.

Nơi ngắm mặt trời mọc đẹp nhất xứ chùa vàng

Không giống như ở Việt Nam, du khách “săn bình minh” tại Bagan sẽ không phải dậy sớm từ 3 - 4h sáng để chuẩn bị, ở Bagan sẽ thong thả hơn, bởi mặt trời sẽ lên vào khoảng 6h mùa hè và mùa đông tới tận 7h30.

Thời điểm du lịch Bagan tuyệt nhất là từ tháng 10 đến tháng 2 năm sau, đây được coi là mùa thu ở Bagan. Tuy nhiên, dù mùa nào đi nữa thì thời tiết ban đêm và sáng sớm tại Bagan cũng khá lạnh, bất chấp cái nóng như đổ lửa vào ban ngày.

Bagan - Thánh địa của những ngôi đền
Bagan - Thánh địa của những ngôi đền

Bagan cách cố đô Yangon của Myanmar khoảng 600 km. Phương tiện phổ biến nhất để đến Bagan là xe bus. Bạn có thể mua vé ở bến xe với mức giá khoảng 18.000 kyat (hơn 300.000 đồng).

Xe bus đêm khởi hành từ Yangon lúc 20h hoặc 21h. Khi bạn đến Bagan là đúng tờ mờ sáng (5h) và dày đặc sương giăng. Bạn có thể đến ngay Shwegugyi, một trong hai tháp cao nhất ở Bagan để đón bình minh.

Mặc dù từ năm 2016, Bộ Văn hóa Myanmar đã ra lệnh cấm việc du khách trèo lên đỉnh đền/chùa để ngắm cảnh. Tuy nhiên, lệnh cấm này không áp dụng với năm ngôi đền: Shwesandaw, Pyathatgyi, Nam Guni, Bắc Guni và Thitsar Wadi. Chính vì vậy, nếu muốn thưởng thức bình minh Bagan từ nóc đền cổ, bạn hãy ghé đến một trong năm ngôi đền kể trên.

 Khung cảnh mặt trời mọc tuyệt diệu tại Bagan
 Khung cảnh mặt trời mọc tuyệt diệu tại Bagan

Shwegugyi được nhiều người lựa chọn để ngắm bình minh Bagan vì có địa thế cao, khách du lịch có thể đi thang bộ lên cao hơn để nhìn trực diện cảnh mặt trời mọc và phóng tầm mắt nhìn ra các ngọn đền tháp xung quanh thật đẹp. 

Cảm giác chờ đợi mặt trời lên trong cái lạnh sớm mai và cơn buồn ngủ dễ khiến nhiều người nản lòng. Tuy nhiên, khi mặt trời ló dạng, cảnh sắc tuyệt diệu nơi đây sẽ khiến cho nhiều du khách cảm thấy đó là một sự đền đáp xứng đáng.  

Khi nắng lên cao, ánh sáng chiếu xuyên qua lớp sương tạo nên một khung cảnh như chốn thiên đường. Khung cảnh của hàng nghìn đền tháp nâu đỏ với chóp nhọn vươn lên cao, xung quanh là đồng cỏ, đường đất đỏ xen lác đác những cây thốt nốt nom như một vườn hoa bung nở trong lớp sương mù. Tất cả khung cảnh của Bagan khi đó giống như được nhuộm một màu đỏ gạch, mờ ảo trong sương sớm. Khung cảnh tựa như trong cổ tích đó chắc chắc chẳng ai có thể quên nếu có cơ hội được ngắm nhìn một lần trong đời

Chiêm ngưỡng bình minh và toàn cảnh Bagan từ khinh khí cầu là một trong những hoạt động nổi bật nhất tại thành phố cổ này. Giá của một lần bay khinh khí cầu từ khoảng 300 - 400 USD một người cho một lần bay. Từ kinh khí cầu bạn sẽ thấy được vẻ đẹp huyền diệu của thánh địa Phật giáo Myanmar này, những tòa tháp hiện ra lấp lánh trong khung cảnh xanh mượt của vùng nhiệt đới được bình chọn là một trong những cảnh đẹp nhất thế giới.

Trải nghiệm chiêm ngưỡng Bagan bằng khinh khí cầu là trải nghiệm khó quên đối với du khách.
Trải nghiệm chiêm ngưỡng Bagan bằng khinh khí cầu là trải nghiệm khó quên đối với du khách.

Ai cũng nói, ánh bình minh ở Bagan mang nét đẹp rất đặc biệt. Có lẽ nó được tạo nên bởi sự hòa lẫn vẻ nguyên sơ của những ngôi đền cổ và dải đồng xanh bạt ngàn.

“Biển đền” Bagan

Bagan đã trở thành trung tâm căn cứ vào giữa thế kỷ thứ IX dưới thời Vua Anawratha, người đã thống nhất Myanmar theo Phật giáo Nguyên thủy. Trong suốt 250 năm, các nhà cầm quyền Bagan và các tầng lớp giàu có của Bagan đã xây dựng hàng nghìn di tích tôn giáo ở vùng đồng bằng Bagan.

Ngày nay, cố đô Bagan vẫn là một địa điểm hành hương nhưng người ta chỉ tập trung ở những ngôi đền nổi bật nhất. Hàng nghìn ngôi đền còn lại rơi vào tình trạng xuống cấp nghiêm trọng, và hầu hết đã không còn tồn tại với thời gian. Một số khác thì bị phá hủy bởi thiên tai. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn một số ngôi đền còn gìn giữ nguyên vẹn được vẻ đẹp từ cả nghìn năm trước.

Bagan là trung tâm Phật giáo của Myanmar
Bagan là trung tâm Phật giáo của Myanmar

Đầu tiên phải kể tới chùa vàng Shwezigo. Đây là nguyên bản của chùa vàng Shwedagon ở Yangon. Khác với Shwedagon tráng lệ nguy nga thì Shwezigon lại mang đến cảm giác thanh bình dù rất rộng lớn.

Tương truyền có đến hơn 30 tấn vàng được dát lên và hàng ngàn viên đá quý được gắn trên đỉnh chóp. Đến đây tìm một góc nhỏ để ngắm hoàng hôn tắt nắng nơi góc trời và trải nghiệm sự bình yên trong tâm hồn cũng là trải nghiệm thú vị dành cho du khách.

Chùa vàng Shwezigo
Chùa vàng Shwezigo

Đền Ananda được xem là một trong những ngôi đền nổi tiếng và đẹp nhất ở Bagan. Ananda là ngôi đền nổi tiếng lâu đời và rộng lớn, được xây dựng tại cố đô Bagan của Myanmar. Dù đã tồn tại trong một quá trinh lịch sử lâu dài nhưng hầu như kiến trúc đền vẫn còn nguyên vẹn cho đến ngày nay.

Ngôi đền được thiết kế theo lối stupa, điểm đặc trưng của lối kiến trúc này là ngôi đền được xây bằng đá có phòng thờ nhỏ bên trong. Kiến trúc hình thập tự, ở trung tâm là khối lập phương và trên mỗi phía là tượng Phật đứng gây ấn tượng với du khách ngay từ ánh nhìn đầu tiên.

Đền Ananda
Đền Ananda

Đền Ananda được người dân Myanmar coi là biểu tượng cho trí tuệ vô biên của Phật.  Với ý nghĩa đặc biệt như vậy cùng lối kiến trúc khá ấn tượng, ngày nay, đền Ananda được coi là điểm đến không thể bỏ qua của bất kỳ du khách nào khi tới Myanmar...

Những công trình kiến trúc còn sót lại ở Bagan chính là hiện thân của một lối kiến trúc đã mất hẳn trong lịch sử. Nhìn chung, các công trình chùa tháp ở Bagan có cấu trúc khá đồng nhất với phần trên cùng hình tháp tròn đặt trên ba tầng tháp vuông. Trong nhiều ngôi chùa còn lưu lại các tác phẩm điêu khắc giá trị mang chủ đề Phật giáo. Có thể nói mỗi một ngôi đền, chùa ở Bagan đều là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời.

Mỗi ngôi chùa, đền tại Bagan đều là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời.
Mỗi ngôi chùa, đền tại Bagan đều là một tác phẩm nghệ thuật tuyệt vời.

Vào thời điểm hiện tại, do số lượng đền chùa ở Bagan quá lớn nên rất nhiều công trình không được thường xuyên chăm sóc nên đã bị hủy hoại và hư hỏng nhiều.

Vào những năm 90, chính phủ Myanmar cố gắng trùng tu lại những công trình bị hư hại theo thiết kế ban đầu bằng những vật liệu hiện đại nhưng kế hoạch này đã bị các chuyên gia quốc tế phản đối vì không bảo đảm sự chính xác của kiến trúc nguyên bản.