Di dời nhà máy tuyển than ra khỏi Vịnh Hạ Long: Liệu có một lần nữa lỡ hẹn?

Giang Nam

Trong kỳ họp Hội đồng nhân dân vừa qua tại Quảng Ninh, vấn đề di dời Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng (Công ty Tuyển than Hòn Gai - Vinacomin) lại một lần nữa được đưa ra. Thời hạn chấm dứt và tháo dỡ theo kế hoạch là hết năm 2018, tuy nhiên việc thực hiện vẫn còn rất nhiều vướng mắc...

Hành trình di dời nhà máy... chưa rõ hồi kết?

Từ năm 2010, Tập đoàn Công nghiệp Than - Khoáng sản Việt Nam (TKV) cùng UBND tỉnh Quảng Ninh đã có kết hoạch “Phối hợp trong công tác quản lý, bảo vệ, khai thác, vận chuyển, chế biến và tiêu thụ than trên địa bàn tỉnh Quảng Ninh”. Trong đó có nội dung xây dựng kế hoạch cụ thể để di chuyển Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng (phường Hồng Hà) ra khỏi trung tâm TP.Hạ Long trước năm 2015 và tiến hành xây dựng nhà máy mới thay thế.

Tuy nhiên tại Nghị quyết số 201/NQ-HĐND do HĐND tỉnh Quảng Ninh ban hành ngày 15/7/2015 đã phải cho phép duy trì Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng đến hết năm. Hoạt động vận chuyển, sàng tuyển, tiêu thụ của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng đã gây ra ô nhiễm môi trường, ảnh hưởng đến đời sống của người dân xung quanh nói riêng và cảnh quan của Vịnh Hạ Long nói chung, vậy nên việc chậm trễ, gia hạn chấm dứt hoạt động và di dời của nhà máy này đã khiến người dân bức xúc, phản đối.

Di dời nhà máy tuyển than ra khỏi Vịnh Hạ Long: Liệu có một lần nữa lỡ hẹn? - Ảnh 1
Cảng của Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng vẫn hoạt động tấp nập ngay trên Vịnh Hạ Long. (Ảnh: Giang Nam/Doanhnhan.vn)

Tại kỳ họp HĐND tỉnh Quảng Ninh khóa XIII vừa diễn ra, vấn đề di dời Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng lại một lần nữa được đưa ra. Tỉnh Quảng Ninh thể hiện rõ quyết tâm di dời nhà máy này, tuy nhiên nhiều yếu tố thiết yếu đến nay vẫn chưa sẵn sàng.

Chạy đua với thời gian

Trước đây, trong chuyến kiểm tra tiến độ di dời Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng, ông  Nguyễn Văn Đọc (Bí thư Tỉnh ủy Quảng Ninh) đã yêu cầu TKV phải đẩy nhanh tiến độ dự án Trung tâm chế biến và Kho than tập trung vùng Hòn Gai. Dứt khoát đến 31/12/2018 phải dừng hoạt động Nhà máy Tuyển than Nam Cầu Trắng của Công ty Tuyển than Hòn Gai theo đúng Nghị quyết HĐND tỉnh và cam kết trước người dân.

Theo tinh thần trên, TKV đã chỉ đạo Công ty Tuyển than Hòn Gai - Vinacomin “chấm dứt hoạt động và tháo dỡ” Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng kể từ ngày 31/12/2018. Tuy nhiên, theo lãnh đạo Công ty Tuyển than Hòn Gai - Vinacomin, sau ngày 31/12/2018 dù có “chấm dứt hoạt động” thì vẫn phải duy trì một số việc như chứa than, vận chuyển đi và tiêu thụ than tại chỗ... Chưa thể xác định rõ thời điểm chấm dứt hoàn toàn hoạt động của Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng vì thực tế hoạt động của nhà máy này ảnh hưởng tới việc sản xuất, tiêu thụ than của toàn bộ khu vực Hòn Gai.

Phương án thay thế nhà máy này là Trung tâm chế biến và Kho than tập trung vùng Hòn Gai (tại phường Hà Khánh, TP.Hạ Long) với tổng kinh phí đầu tư khoảng 1.600 tỷ đồng đã được TKV giao cho Công ty Tuyển than Hòn Gai làm chủ đầu tư, tuy nhiên đến thời điểm hiện tại thì Trung tâm chế biến và Kho than tập trung này vẫn chưa được xây dựng xong.

Theo lãnh đạo Công ty Tuyển than Hòn Gai, công ty đang chạy đưa với thời gian để hoàn thành các phần việc còn lại để hoàn thành dự án Trung tâm chế biến và kho than tập trung vùng Hòn Gai. Đến thời điểm này, giai đoạn chuẩn bị đầu tư dự án đã thực hiện xong. Tuy nhiên giai đoạn thực hiện dự án và mấu chốt là công tác thiết kế, thi công xây dựng và cung cấp, lắp đặt thiết bị các hạng mục công trình (gói thầu số 15 - EPC) vẫn còn... đang trong quá trình chấm thầu.

Việc chấm dứt hoạt động và di dời Nhà máy tuyển than Nam Cầu Trắng là một trong những cam kết của ngành than và TKV bên cạnh các cam kết khác về bảo vệ môi trường. Ngoài ra, chủ đề công tác năm 2018 được UBND tỉnh Quảng lựa chọn là “Bảo vệ và nâng cao chất lượng môi trường tự nhiên”, đứng trước thách thức và chủ đề hành động của năm, liệu cam kết trên có được thực hiện đúng thời hạn?

(Còn nữa)