Triết lý Ikigai, bí quyết giúp bạn có được cuộc sống hạnh phúc dài lâu

Giang Phạm

Hiểu được triết lý này, bạn sẽ luôn biết mình đang sống vì điều gì mỗi sớm mai thức dậy.

Ở xứ sở mặt trời mọc, bí quyết để sống lâu, hạnh phúc và viên mãn hơn được tóm gọn trong một từ "Ikigai".

Trong tiếng Nhật, "iki" có nghĩa là cuộc sống và "gai" có nghĩa là lý do. Hiểu đơn giản, ikigai nghĩa là lý do để bạn thức dậy vào mỗi sáng, là mấu chốt để người Nhật tìm ra sự hài lòng và ý nghĩa của cuộc sống, trong đó không đơn thuần về tiền bạc, hay đam mê. 

Ikigai - kim chỉ nam cho những hành động tích cực

Trong cuốn sách "Bàn về lẽ sống" xuất bản năm 1966, nhà tâm lý học Mieko Kamiya giải thích: "Ikigai rất giống với hạnh phúc nhưng tinh tế hơn về sắc thái. Hạnh phúc là cảm giác nhất thời nhưng Ikigai là kim chỉ nam của những hành động tích cực giúp ta hướng đến tương lai dù đang trải qua những điều không vui của hiện tại".

Hệ tư tưởng này có từ thời Heian (794 đến 1185) nhưng chỉ được chú ý nhiều trong khoảng 1 thập kỷ trở lại đây. Lối sống Ikigai đặc biệt nổi bật ở vùng Okinawa - nơi được ví là thiên đường biển đảo phía Nam Nhật Bản. Vùng đất này cũng được mệnh danh là vùng đất bất tử khi những người sống tại đây đều có tỷ lệ tuổi thọ cao trên thế giới.

Theo người Nhật, mỗi người đều có một Ikigai ẩn giấu. Tuy nhiên, để có thể tìm được Ikiga thực sự là cuộc tìm kiếm trường kỳ, sâu rộng, không phải chỉ cần "một sớm một chiều" là thấy. Bởi tìm ra Ikigai của một người sẽ mang lại cho họ sự thỏa mãn và ý nghĩa trong cuộc sống. 

Công thức đi tìm Ikigai trong tâm hồn

Không có cách nào để tìm Ikigai của bản thân ngoài việc bạn đặt vài câu hỏi đơn giản và tìm lời giải cho chính mình.

Nhìn vào sơ đồ dưới, bạn sẽ thấy, Ikigao là giao điểm của 4 vòng tròn lớn: (1) Điều bạn thích (đam mê của bạn) , (2) Điều thế giới cần (sứ mệnh của bạn), (3) Điều mang lại thu nhập cho bạn (nghề nghiệp của bạn) , (4) Điều bạn có thể làm tốt (tài năng của bạn).

Vòng tròn Ikigai giúp bạn hiểu hơn ý nghĩa trong cuộc sống.
Vòng tròn Ikigai giúp bạn hiểu hơn ý nghĩa trong cuộc sống.

Trả lời được những điều này, bạn sẽ tìm được một công việc có vị trí trong xã hội, phù hợp với đam mê và khả năng của bản thân và đồng thời hoàn thành nghĩa vụ cá nhân với cộng đồng. Đây chính là bí quyết tạo nên một cuộc sống viên mãn.

- Sức mạnh dẫn lối của “Điều bạn thích”

“Điều bạn thích” có thể là bất cứ thứ gì, từ nghệ thuật, kinh doanh, biểu diễn, nghiên cứu... miễn là bạn phải gắn bó với chúng trong khoảng thời gian nhất định, ít nhất là 1 - 2 năm.

Khi khám phá được điều bản thân thực sự thích, nó sẽ tạo nguồn động lực lớn trong suốt quãng thời gian nghiên cứu và làm việc. Điều này lý giải tại sao phần lớn nhà sáng lập, startup, vị tỷ phú có thể làm việc không biết mệt mỏi. Họ cảm thấy  như mình bước vào một cuộc chơi lớn chứ không phải đang lao động để kiếm sống.

- Sâu sắc với "Điều thế giới cần"

“Điều thế giới cần là một trong những lý do giúp bạn trở nên kiên định hơn trong con đường mình đã chọn. Bạn sẽ cảm nhận được ý nghĩa trong công việc mình chọn, từ đó nhận ra được giá trị bản thân với cuộc sống xung quanh. 

- Sự thật về “Điều bạn được trả tiền”

Đây được cho là một trong những vòng tròn quan trọng giúp bạn nhìn nhận lại xem với những cống hiến bỏ ra, liệu bạn đã được trả công xứng đáng? Những công việc mà bạn lựa chọn hy sinh này có thực sự giúp bạn có được sống tự do, thoải mái, hạnh phúc không?

- Thành thực nhìn lại với "Điều bạn giỏi”

Việc nhìn lại thực lực bản thân và tận dụng tốt phần tài nguyên mình có thay vì phí thời gian đi tìm thành công trong những lĩnh vực mình không thực sự giỏi.

Cách thức để Ikigai trong tâm hồn phát triển mạnh mẽ

Có năm trụ cột tạo nên nền tảng của Ikigai. Đó là: bắt đầu từ những việc nhỏ nhặt, giải phóng cái tôi cá nhân, tìm đến sự hài hòa và tính bền vững, vui từ những điều nhỏ bé và sống trọn khoảnh khắc hiện tại.

Khi giải phóng bản thân, bạn sẽ nhìn nhận điều quan trọng với mình một cách rõ ràng và tích cực hơn.
Khi giải phóng bản thân, bạn sẽ nhìn nhận điều quan trọng với mình một cách rõ ràng và tích cực hơn.

Bắt đầu từ việc nhỏ

Thực hiện từng bước một cách cẩn trọng ngay cả những việc nhỏ là đặc trưng của trụ cột này. Nó được áp dụng cho mọi việc bạn làm trong cuộc sống.

Người nông dân trồng chè đã phải bỏ công chăm sóc từng thớ đất, cắt tỉa, tưới nước cho cây cẩn thận. Rồi sau khi hái chè, người nông dân phải chọn lọc, chế biến... chăm chút từng công đoạn nhỏ, làm bằng cả tâm huyết thì mới có thể sản xuất ra được những sản phẩm chè ngon, góp vui cho đời.

Giải phóng cái tôi cá nhân

Khi giải phóng bản thân, bạn có thể trút bỏ những ám ảnh và nhìn nhận những điều quan trọng với mình một cách rõ ràng và tích cực hơn. Tuy nhiên để làm được điều này, một trong những nhiệm vụ khó khăn nhất mà bạn phải vượt qua là đối mặt và hài lòng với chính con người mình. 

Tìm đến sự hài hòa và tính bền vững

Rõ ràng, bạn không thể đạt được mục tiêu của mình nếu liên tục gây hấn với những người xung quanh. Vậy nên thay vì làm điều đó, bạn hãy trau dồi, tạo niềm tin với cộng đồng - điều này sẽ giúp bạn có được hệ thống hỗ trợ mạnh mẽ, giúp vượt qua những thử thách trong cuộc đời.

Niềm vui từ những điều nhỏ bé

Tìm niềm vui từ điều giản dị, nhỏ bé, đó có thể là một câu chuyện vui trong sách, nhấm nháp một tách cà phê thơm lừng dưới ánh nắng ban mai hay nhận được tin nhắn từ người thân thương... Những niềm vui này chính là động lực thúc đẩy bạn thức dậy mỗi sáng. 

Sống trọn khoảnh khắc hiện tại

Trụ cột này có lẽ là sâu sắc nhất bởi nó giúp bạn nhìn nhận vào hiện tại, chuẩn bị năng lượng tích cực để chiến đấu trong một ngày tiếp theo. Nhìn vào thực tại cùng niềm vui từ những điều nhỏ bé, làm hết sức bằng cả cái tâm... sẽ giúp bạn duy trì trạng thái tinh thần tích cực để đạt hiệu suất tối ưu.

Link bài gốc