Tỷ phú giàu nhất châu Á và “giấc mơ" biến tập đoàn kinh tế lâu đời thành gã khổng lồ công nghệ

Thu Hằng

Tỷ phú Mukesh Ambani đã dành gần như cả năm 2020 để thuyết phục Facebook, Google và hàng loạt “ông lớn" Phố Wall đổ tiền vào tham vọng chuyển đổi doanh nghiệp lớn bậc nhất thế giới của ông.

Bloomberg đưa tin, tỷ phú Ấn Độ Mukesh Ambani đang tập trung nguồn lực nhằm biến đế chế Reliance từ một tập đoàn kinh tế lâu đời thành gã khổng lồ về công nghệ và thương mại điện tử.

Tham vọng của tỷ phú Ambani bao gồm phát triển sản phẩm cho mạng lưới 5G địa phương dự kiến ra mắt vào năm 2021, kết hợp dịch vụ thanh toán WhatsApp của Facebook với nền tảng kỹ thuật số của Reliance, và tích hợp các dịch vụ thương mại điện tử của công ty với mạng lưới cửa hàng bán lẻ trên toàn Ấn Độ.

Nhà tài phiệt 63 tuổi đã dành gần như cả năm 2020 để thuyết phục Facebook, Google và hàng loạt “ông lớn" Phố Wall đổ tiền vào kế hoạch chuyển đổi doanh nghiệp được tham vọng lớn bậc nhất thế giới của ông. 

Tỷ phú Ấn Độ Mukesh Ambani
Tỷ phú Ấn Độ Mukesh Ambani

Bên cạnh đó, Ambani cũng đang thúc đẩy kế hoạch bán cổ phần trong các công ty dầu và hóa dầu của Reliance, một thỏa thuận mà ban đầu ông hy vọng sẽ giảm nợ và đổ vốn vào lĩnh vực công nghệ cao của tập đoàn.

Hiện với 27 tỷ USD vốn mới huy động được, người đàn ông giàu nhất châu Á đang chịu áp lực làm thế nào để thực hiện kế hoạch này đúng theo những gì được kỳ vọng. 

Tham vọng đưa đế chế 178 tỷ USD ra toàn cầu

Giới đầu tư đang dõi theo động thái của Ambani trong kế hoạch tái cơ cấu đế chế 178 tỷ USD của ông. Tỷ phú giàu nhất châu Á tham vọng lấn sân sang các ngành công nghiệp có tính cạnh tranh cao, đối đầu với hàng loạt “ông lớn" từ Amazon.com đến Walmart. 

Cổ phiếu Reliance đã tăng 55% lên mức cao nhất mọi thời đại vào tháng 9 vừa qua. Tuy nhiên, từ đó cho đến nay giá đã giảm đáng kể khi các nhà đầu tư muốn “nghe ngóng” xem ông Ambani vận hành công ty ra sao.

Thời gian gần đây, ông Ambani công khai các mối quan hệ hợp tác với nhiều nhà đầu tư lớn bao gồm cả Google, Facebook. Nhưng ít ai biết, đây vốn chỉ là "kế hoạch B" của ông. Mục tiêu ban đầu của tỷ phú 63 tuổi là bán 20% cổ phần trong mảng dầu và hóa dầu của Reliance, tương đương khoảng 15 tỷ USD, cho Saudi Arabian Oil (Aramco).

Gần đây, ông Ambani công khai các mối quan hệ hợp tác với nhiều nhà đầu tư lớn bao gồm cả Google, Facebook
Gần đây, ông Ambani công khai các mối quan hệ hợp tác với nhiều nhà đầu tư lớn bao gồm cả Google, Facebook

Thỏa thuận với Aramco được công bố lần đầu vào tháng 8/2019 với kỳ vọng giúp Ambani đưa công ty thoát khỏi khoản nợ ròng 22 tỷ USD trong 18 tháng. Tuy nhiên, các cuộc đàm phán đều bị đổ bể khiến cổ phiếu công ty giảm hơn 40% trong 3 tháng tính tới 23/3.

Sau khi thỏa thuận với Aramco thất bại, tỷ phú Ambani tìm cách chuyển hướng đẩy mạnh đàm phán bán cổ phần tại mảng dịch vụ kỹ thuật số và bán lẻ. Và phản ứng từ các nhà đầu tư vượt quá kỳ vọng của ông.

Hàng loạt tên tuổi lớn như KKR & Co., Silver Lake và Mubadala Investment Co. cam kết rót hơn 20 tỷ USD cho mảng kinh doanh kỹ thuật số và 6,4 tỷ USD vào bán lẻ. Đến tháng 6, Reliance tuyên bố không còn nợ ròng, sớm hơn 9 tháng so với kế hoạch. Cổ phiếu Reliance tăng mạnh trở lại.

Tại cuộc họp cổ đông thường niên của Reliance vào tháng 7, Ambani và 2 con của ông là Isha và Akash đã có buổi diễn thuyết về những tham vọng trong lĩnh vực công nghệ cao của họ. Một trong những tham vọng đó là mạng không dây 5G sẽ đi vào hoạt động vào năm 2021 và một nền tảng phát video trực tuyến tích hợp cả Netflix, Disney+ Hotstar, Amazon Prime Video và hàng chục kênh truyền hình khác.

Đơn vị kỹ thuật số của Reliance - Jio Platforms Ltd. - cũng sẽ phát triển hàng loạt giải pháp công nghệ cho hàng triệu doanh nghiệp siêu nhỏ, vừa và nhỏ tại Ấn Độ. Ông Ambani còn tiết lộ tham vọng mở rộng nền tảng ra thị trường nước ngoài. “Đã đến lúc Ấn Độ có riêng một công ty dịch vụ và sản phẩm kỹ thuật số toàn cầu”, ông nói.

Theo nguồn tin thân cận cho biết, ưu tiên chính của Reliance trong năm 2021 là 5G. Dù các cơ quan quản lý Ấn Độ vẫn chưa có động thái gì nhưng ông Ambani khẳng định công ty của ông "sẽ tiên phong trong cuộc cách mạng 5G ở Ấn Độ vào nửa cuối năm 2021".

Không được phép mắc sai lầm

Reliance đang lên kế hoạch cho ra mắt dòng sản phẩm 5G trong cuộc họp cổ đông thường niên năm tới. Bên cạnh đó, công ty cũng đang hợp tác với Google phát triển sản phẩm điện thoại Android thông minh giá rẻ chỉ 54 USD. Đây được tiết lộ là một phần chiến lược kích cầu người Ấn Độ đẩy mạnh sử dụng dữ liệu di động cho các dịch vụ như stream video, game trực tuyến và mua sắm.

Tập đoàn Ấn Độ cũng coi việc tích hợp hệ thống thanh toán của WhatsApp là bước quan trọng trong kế hoạch phát triển dịch vụ mua sắm trực tuyến của công ty. Nền tảng thương mại điện tử của Reliance đang tìm cách tiếp cận hàng trăm triệu người dùng Facebook, WhatsApp và Instagram.

James Crabtree, tác giả cuốn sách “The Billionaire Raj: A Journey Through India’s New Gilded Age” (tạm dịch: Tỷ phú Raj: Hành trình qua thời đại mạ vàng mới của Ấn Độ), nhận định thách thức lớn nhất của ông Ambani hiện nay là làm thế nào kiếm được lợi nhuận từ những khoản đầu tư này.

“Những ngành công nghiệp mà ông Ambani đang nhắm tới đều đang phát triển không ngừng, nó không giống với ngành lọc và hóa dầu vốn đem lại phần lớn doanh thu hiện tại của Reliance. Ông ấy không được phép mắc sai lầm”.

Bên cạnh những thách thức về kinh doanh, Reliance còn tồn tại một “rủi ro" lớn. Ông Ambani - “nhân vật chủ chốt" của công ty không còn trẻ nữa. Ở tuổi 63, tỷ phú Ambani được đánh giá khó cạnh tranh với những người trẻ nhanh nhạy trong ngành công nghiệp công nghệ đầy khốc liệt này.

Dù chưa có công bố chính thức về kế hoạch chuyển giao quyền lực, nhưng theo tờ Mint của Ấn Độ đưa tin vào tháng 8, ông Ambani đang thành lập một hội đồng gia đình và đặt mục tiêu hoàn thành kế hoạch kế vị vào cuối năm tới.

"Bất cứ lâu đài một trụ nào cũng có những rủi ro không thể tránh khỏi", ông Kavil Ramachandran, Giám đốc điều hành Trung tâm Thomas Schmidheiny về Doanh nghiệp Gia đình tại Trường Kinh doanh Ấn Độ, nhận định.

Cũng có rất nhiều ý kiến ủng hộ tham vọng của tỷ phú giàu nhất châu Á. Ông Ambani nổi tiếng là người góp phần thay đổi hoàn toàn ngành công nghiệp viễn thông Ấn Độ cách đây 4 năm trước khi cho ra mắt dịch vụ cuộc gọi miễn phí và dữ liệu di động giá rẻ. Mạng không dây Reliance Jio Infocomm của ông hiện có hơn 400 triệu thuê bao.

CEO Google lên tiếng ủng hộ ông Mukesh Ambani
CEO Google lên tiếng ủng hộ ông Mukesh Ambani

"Ông Ambani là một phần quan trọng trong làn sóng đổi mới này. Tầm nhìn của ông ấy là tập trung vào tương lai nơi mọi người dân Ấn Độ có thể được hưởng lợi từ công nghệ. Điều này thực sự có ý nghĩa và chúng tôi rất hân hạnh được đóng góp trong hành trình này", Sundar Pichai, CEO Alphabet Inc., công ty sở hữu Google, cho biết. 

Mặc dù còn quá sớm để tuyên bố về sự thành công của Reliance trong hướng đi mới, nhưng nhiều ý kiến lạc quan rằng Ambani sẽ thành công.

“Ông ấy là người có tầm nhìn tuyệt vời. Ambani nhìn vào bức tranh lớn, đồng thời chú ý tới từng chi tiết nhỏ. Rất giống Jeff Bezos. Cả 2 đều rất đặc biệt. Không ai trong số họ có khái niệm từ bỏ", Nandan Nilekani, nhà đồng sáng lập Infosys nói.

Tin Cùng Chuyên Mục